Επιστροφή στη Φύση, Μέσα από τα Μάτια ενός Σκύλου

Κάποτε, μεγαλώσαμε με την πεποίθηση πως η ησυχία είναι αρετή. Πως ο θυμός είναι κάτι που πρέπει να κρύβεται. Πως τα έντονα συναισθήματα καλό είναι να τα συμμαζεύουμε, να τα ελέγχουμε, να τα καταπιέζουμε.

Αντιδράσεις, ένστικτα, ορμές… βαφτίστηκαν υπερβολές. Και μας δόθηκε ένας ρόλος: να είμαστε ήρεμοι, προβλέψιμοι, ευγενικοί.

Μεγαλώνοντας, πολλοί από εμάς χάσαμε σιγά σιγά την επαφή με τη φύση μας. Όχι μόνο με τα δάση, τα βουνά ή τη θάλασσα, αλλά με αυτό το εσωτερικό τοπίο που μοιάζει με ζώο: άγριο, ευαίσθητο, αληθινό. Ένα τοπίο γεμάτο σήματα, παρορμήσεις, φυσικές ανάγκες. Πράγματα που δεν μάθαμε να τα ακούμε, ούτε να τα αποδεχόμαστε.

Και κάπως έτσι, όταν έρχεται στη ζωή μας ένας σκύλος, φέρνει μαζί του και την ανάμνηση αυτού του τοπίου.

Γιατί ο σκύλος δεν προσποιείται.

Δεν προσπαθεί να είναι “καλός”.

Δεν ανησυχεί μήπως ενοχλήσει όταν φοβάται και γαβγίσει.

Δεν συγκρατεί την παρόρμησή του όταν κάτι τον συνεπαίρνει.

Δεν έχει ανάγκη να εξηγηθεί.

Ζει σε επαφή με το σώμα του, με το περιβάλλον, με το τώρα.

Εκφράζεται με καθαρότητα, ακόμη κι όταν αυτό δεν μας βολεύει.

Και κάπου εκεί, ξεκινάει κάτι βαθύτερο.

Μας φέρνει αντιμέτωπους με πλευρές του εαυτού μας που δεν ξέραμε ότι υπάρχουν ακόμη — ή που είχαμε φροντίσει να ξεχάσουμε.

Μπορεί να νιώθουμε ντροπή όταν ο σκύλος μας γαβγίζει στους άλλους.

Μπορεί να μας πιάνει εκνευρισμός όταν δεν ακούει.

Ή άγχος όταν δεν μπορούμε να τον ελέγξουμε.

Όχι γιατί μας φταίει εκείνος. Αλλά γιατί, χωρίς να το καταλάβουμε, ξύπνησε μέσα μας μια εσωτερική φωνή.

Μια παλιά φωνή που μας έμαθε ότι η ένταση είναι απειλή. Ότι η ελευθερία πρέπει να έχει όρια. Ότι δεν κάνει να ενοχλούμε.

Όμως η φύση δεν λειτουργεί έτσι.

Η φύση δεν διαχωρίζει το καλό από το κακό με βάση το αν είναι ευχάριστο για τους άλλους.

Δεν υπάρχει σωστό και λάθος με ανθρώπινους όρους.

Υπάρχει ανάγκη, έκφραση, εκτόνωση, αποκατάσταση της ισορροπίας.

Στη φύση, τίποτα δεν καταπιέζεται για πολύ. Ό,τι συσσωρεύεται, εκφράζεται. Ό,τι πιέζεται, βρίσκει διέξοδο. Ό,τι έχει ανάγκη να ειπωθεί, λέγεται — μέσα από τη φωνή, την κίνηση, την παρουσία.

Αυτό κάνει και ο σκύλος.

Και αυτό καλούμαστε κι εμείς να θυμηθούμε. Ότι κι εμείς, κάποτε, ξέραμε πώς να εκφραστούμε έτσι. Πριν μάθουμε να το φοβόμαστε.

Όταν αρχίζουμε να βλέπουμε τη σχέση μας με τον σκύλο μας όχι σαν πεδίο ελέγχου ή υπακοής, αλλά σαν ζωντανό σύστημα επικοινωνίας και ανταλλαγής, τότε συμβαίνει κάτι διαφορετικό. Αντί να προσπαθούμε να αλλάξουμε τη συμπεριφορά του, αρχίζουμε να παρατηρούμε τι προσπαθεί να πει. Αντί να τον κάνουμε να “ηρεμήσει”, τον βοηθάμε να εκτονωθεί. Αντί να τον μαλώσουμε, τον ακούμε.

Και κάθε φορά που βοηθάμε τον σκύλο μας να βρει την ισορροπία του, κάτι ησυχάζει και μέσα μας.

Όχι μόνο γιατί γίναμε καλύτεροι κηδεμόνες, αλλά γιατί αγγίξαμε ένα πιο γνήσιο κομμάτι του εαυτού μας.

Η βόλτα με τον σκύλο, αν την αφήσουμε να ξεδιπλωθεί χωρίς να την πιέζουμε να μοιάζει με δική μας δραστηριότητα, γίνεται τελετουργία επανασύνδεσης. Με τη γη, με τον ρυθμό, με την παρατήρηση, με την απλότητα. Γίνεται υπενθύμιση ότι ο κόσμος δεν είναι μόνο “πρέπει”, προορισμοί και αποτελέσματα. Είναι μυρωδιές, παύσεις, παρόν.

Κάθε φορά που σταματάμε για να αφήσουμε τον σκύλο μας να επεξεργαστεί κάτι που τον ενδιαφέρει, του δείχνουμε ότι τον σεβόμαστε.

Και ταυτόχρονα, ίσως για πρώτη φορά, μαθαίνουμε να σεβόμαστε και τον εαυτό μας.

Ίσως τελικά, ο σκύλος μας δεν είναι απλώς ένας σύντροφος στη βόλτα.

Είναι ένας υπενθυμιστής. Ένας δάσκαλος. Ένας καθρέφτης.

Ένας ζωντανός σύνδεσμος ανάμεσα στη σύγχρονη ζωή και σε εκείνο το πιο ελεύθερο, πιο αυθεντικό κομμάτι μας, που ακόμα κατοικεί στη φύση.